Bất kỳ học sinh lớp 12 nào cũng sẽ nói rằng việc hoàn thành Chứng chỉ Trung học Phổ thông không phải là nhiệm vụ dễ dàng.
Nhưng đối với Sky Camarce, một học sinh giỏi nhất tại trường trung học Wyndham ở Sydney và là thành viên của Hội đồng Đại diện Sinh viên, nhiệm vụ đó đã trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
Đó là bởi vì Bộ Nội vụ vừa yêu cầu em phải rời khỏi Úc trước ngày 24 tháng 9, trước khi em có thể hoàn thành kỳ thi HSC và tốt nghiệp trung học cùng bạn bè.
“Tôi tình cờ phát hiện ra rằng visa của mình đã bị từ chối khi tôi đang học. Cha tôi chỉ chuyển tiếp email cho tôi, tôi thấy rằng tất cả email của họ đều được chấp thuận nên lúc đầu tôi nghĩ 'tin tốt'. Nhưng sau đó, khi tôi đọc kỹ và phát hiện ra mọi chuyện càng trở nên tồi tệ hơn."
Sky Camarce chuyển đến Úc từ Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất UAE vào tháng 9 năm 2022 để đoàn tụ với mẹ là Winky Camarce, người đang theo học ngành điều dưỡng tại Đại học Western Sydney.
Xuất thân từ Philippines, gia đình em hiện đang sống tại UAE.
Carmarce rất hào hứng được trải nghiệm cuộc sống ở Úc và theo đuổi sự nghiệp mơ ước của mình là làm việc cho Thế vận hội.
“Kế hoạch ban đầu của tôi là tiếp tục học đại học, nhưng tôi nghĩ mình sẽ có một khởi đầu tốt, cảm nhận cuộc sống ở đây, nền giáo dục cũng như trải nghiệm ở Úc trước khi học lên cao hơn ở đây. Tôi thực sự quan tâm đến một trong những trường cao đẳng ở Úc, nơi cung cấp 100 giờ kinh nghiệm làm việc và thực tập thông qua quản lý sự kiện. Tôi vẫn muốn tiếp tục theo đuổi nghề nghiệp quản lý sự kiện và hy vọng một ngày nào đó sẽ làm việc cho Thế vận hội."
Sky bắt đầu học tại Wyndham College - một trường trung học phổ thông công lập tại Nirimba Fields ở phía tây bắc Sydney - vào tháng 1 năm 2023, với visa thứ cấp theo visa du học của mẹ mình.
Khi thị thực của họ hết hạn vào tháng 3 năm nay (2024), họ đã nộp đơn xin lại thị thực khác khi Camarce vẫn còn 17 tuổi.
Tuy nhiên, vào thời điểm quyết định được đưa ra thì em đã 18 tuổi. Theo các quy tắc về thị thực du học, điều này có nghĩa là Camarce không còn được xem là người phụ thuộc của mẹ mình nữa và do đó không đáp ứng được các yêu cầu về thị thực.
Ông Ali Mojtahedi, luật sư chính tại Trung tâm tư vấn và quyền nhập cư, cho biết chính sách này không phù hợp với các quy tắc của hầu hết các loại thị thực khác như thị thực đối tác và thị thực nhân đạo, cho phép trẻ em được xem là người phụ thuộc cho đến khi 23 tuổi.
Sky Camarce và gia đình em không biết về những quy định này và đã bị sốc trước kết quả nhận được.
Vì thị thực của Camarce hiện đã bị từ chối nên em phải tuân theo Mục 48 của Đạo luật Di trú, theo đó cấm các đơn xin thị thực trong nước sau khi bị từ chối.
Điều này có nghĩa là Camarce phải quay trở lại UAE để có cơ hội xin thị thực mới, và quá trình này có thể mất nhiều tháng.
Vào những ngày này, Camarce cho biết em đang cố gắng tìm mọi cách để hoàn thành việc học, không còn thời gian để suy nghĩ những chuyện khác.
“Tôi đang trong tâm trạng không thể diễn tả được, nên tiếp tục hay bỏ cuộc. Tôi đã liên lạc với nhiều người khác nhau, nhiều luật sư di trú khác nhau, tham khảo ý kiến của mọi người. Tôi không nghĩ mình có thời gian để nghĩ đến việc bỏ lỡ lễ tốt nghiệp lớp 12. Tôi chỉ cố gắng tìm xem mình có thể làm gì ngay bây giờ. Hiện tại không có chỗ cho cảm xúc, vì thời gian của tôi ở đây rất hạn chế và mỗi ngày đều rất quý giá."
Người bạn thân nhất của Sky ở trường, Morgan, cho biết lúc đầu em không tin vào tin tức này. Morgan cho biết Sky là một sinh viên có thành tích đáng kinh ngạc trong suốt hai năm học.
“Lúc đầu tôi nghĩ cậu ấy chỉ nói đùa thôi. Nhưng giờ thì tôi biết chuyện này là thật. Thật là căng thẳng. Nhưng giờ tôi chỉ cố gắng ở bên cạnh và giúp đỡ cậu ấy. Sky là một học sinh rất thông minh, cậu ấy học tất cả các lớp nâng cao với tôi. Chúng tôi cùng đạt điểm cao. Cậu ấy là một trong những SRC ở trường, giống như một trong những người lãnh đạo ở trường. Thật đáng thất vọng khi biết rằng cậu ấy sẽ không có mặt trong phòng thi cùng chúng tôi.”
Sky Camarce cho biết mặc dù có ít lựa chọn để bảo vệ quyền lợi, nhưng trường Wyndham College vẫn luôn ủng hộ em rất nhiều trong suốt thời gian này.
Mặc dù nhà trường không thể trả lời phỏng vấn cho câu chuyện này, nhưng người phát ngôn của Sở Giáo dục New South Wales đã đưa ra tuyên bố sau cho SBS.
Sky là một thành viên tích cực và có giá trị của cộng đồng trường học kể từ khi theo học tại Wyndham College vào tháng 9 năm 2022, nhờ đó mà cậu được bầu vào Hội đồng đại diện sinh viên vào đầu năm 2023. Chúng tôi hiểu rằng đây là thời điểm khó khăn đối với em, và chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ Sky để bảo đảm em có thể đạt được thành tích tốt nhất trong kỳ thi HSC.Sở Giáo dục New South Wales
Bộ Di trú cho biết họ không bình luận về các trường hợp cụ thể nhưng đã khuyên Camarce nên làm việc với một đại lý di trú.
Tiến sĩ Abul Rizvi, cựu Thứ trưởng Bộ Di trú, cho biết nếu Sky kháng cáo việc từ chối cấp thị thực của mình lên Tòa Phúc thẩm Hành chính, em có thể gia hạn thời gian lưu trú tại Úc.
“Số lượng sinh viên từ chối tại AAT là rất lớn. Trong khi AAT xem xét đơn kháng cáo, thì không có cách nào quyết định được đưa ra trong năm nay."
Nếu đơn kháng cáo này bị bác bỏ thì sự việc tiếp tục được đưa lên Bộ trưởng Di trú, người có thẩm quyền lật ngược quyết định đó.
Nhưng đây là một quá trình thường mất nhiều năm và không có gì bảo đảm sẽ có kết quả tích cực.
Mặc dù khung thời gian để nộp đơn kháng cáo vẫn chưa hết hạn, nhưng sau khi tham khảo ý kiến của một số luật sư di trú, Sky tin rằng sẽ là phi đạo đức nếu theo đuổi con đường này.
“Họ thông báo với tôi rằng việc nộp đơn kháng cáo sẽ là một quá trình phi đạo đức trong trường hợp của tôi, vì tôi thực sự không có căn cứ để kháng cáo do quy định rõ ràng. Họ thông báo với tôi rằng đó là một lựa chọn nếu tôi thực sự muốn tiếp tục chương trình HSC của mình tại Úc, tốt nghiệp lớp 12 và tham dự lễ tốt nghiệp chính thức.”
Sky cho biết nỗ lực vận động dân biểu Michelle Rowland, Bộ trưởng Di trú Tony Burke và những người khác là một phần trong nỗ lực nhằm xem xét lại và sửa đổi luật thị thực sinh viên.
Luật sư Ali Mojtahedi cho biết việc những người ra quyết định không thể xem xét hoàn cảnh của những người giống như Sky Camarce là bằng chứng cho thấy luật được đưa ra chưa khả thi.
Để chuẩn bị cho khả năng phải xa bạn bè và mẹ ở Úc, Sky đã liên hệ với Cơ quan Tiêu chuẩn Giáo dục New South Wales (NESA) để xin phép cho em có thể thi ở nước ngoài.
Mặc dù không có gì bảo đảm, nhưng người phát ngôn của cơ quan này đã nói như sau.
“Trong những trường hợp đặc biệt, sinh viên có thể nộp đơn xin dự thi bên ngoài New South Wales. NESA sẽ xem xét bằng chứng của từng đơn đăng ký và làm việc với sinh viên để sắp xếp kỳ thi có giám thị tại một địa điểm phù hợp."
Sky Camarce cho biết bất kể yêu cầu này có được chấp thuận hay không, em vẫn thất vọng vì có thể em sẽ bỏ lỡ những khoảnh khắc kết nối nhỏ nhoi với bạn bè của mình.
“Tôi thực sự mong được tham dự buổi lễ trang trọng và bước lên sân khấu cùng tất cả bạn bè của mình. Tôi nghĩ đó là một cột mốc quan trọng đối với tôi, một điều mà tôi đã nỗ lực hướng tới. Ngay cả khi tôi được phép làm bài kiểm tra HSC ở nước ngoài, thật không may là tôi sẽ phải bỏ lỡ những trải nghiệm chẳng hạn như ngồi làm bài thi cùng bạn bè, hỏi thăm nhau sau khi thi xong, và tất cả những chuyện đại loại giống như vậy…”
