เริ่มแล้ว! ฤดูนกแม็กพายจิกคน รู้ไหมทำไมนกเลือกจิกเป็นบางคน?

เมื่อถึงฤดูใบไม้ผลิของทุกปี นกแม็กพาย (magpie หรือนกสาลิกาปากดำ) จะเปลี่ยนจากนกที่ร้องขับขานเพลงไพเราะมาเป็นสัตว์ปีกที่หวงอาณาเขตสุดๆ แล้วคุณจะเลี่ยงการถูกโจมตีจากนกพันธุ์นี้ได้อย่างไร?

A graphic image of a person wearing a bile helmet being swooped by a magpie.

For most of the year, Australians are fond of magpies – though for a few weeks in spring, they eye them with suspicion. Source: SBS

เมื่อเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ สำหรับชาวออสเตรเลียนี่หมายถึงฤดูที่ต้องระวังนกแม็กพายโฉบลงมาจิกคน ผู้เชี่ยวชาญมีเคล็ดลับเพื่อป้องกันการโดนนกจิกว่า ให้ผู้คนระมัดระวัง สงบสติอารมณ์ และอาจจะถึงขั้นต้องมีวิธีที่ทำให้นกเชื่อใจด้วย

นกแม็กพายสีขาวดำเป็นเอกลักษณ์เหล่านี้ มีถิ่นกำเนิดในออสเตรเลีย โดยทั่วไปแล้วเป็นนกที่มีเสียงร้องไพเพราะ แต่ในช่วงฤดูผสมพันธุ์ นกเหล่านี้จะกลายเป็นสัตว์ปีกที่หวงรังของพวกมัน และจะโฉบโจมตีทันทีถ้าเกิดสงสัยว่ามีภัยคุกคามเข้ามาใกล้ บางครั้งก็โจมตีคนที่เดินผ่านไปมาด้วย

นักนิเวศวิทยาจากมหาวิทยาลัยซิดนีย์ ศาสตราจารย์ดีเทอร์ โฮชูลี กล่าวกับเอสบีเอสนิวส์ว่า

“ลักษณะอุปนิสัยทางชีววิทยาของนกพวกนี้ค่อนข้างคาดเดาไม่ได้ เราที่เป็นมนุษย์อาจทราบดีว่าเมื่อคุณมีลูก มันทำให้การมองโลกของคุณเปลี่ยนแปลงไป นกแม็กพายก็”

ในขณะที่นกบินโฉบลงมาจิกคนหรือสัตว์ที่เดินผ่าน ที่พวกมันคิดว่าอาจเป็นภัยคุกคามต่อไข่หรือลูกของพวกมัน เรามีการป้องกันตัวเองที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวออสเตรเลีย


เราอาจชอบนกแม็กพายมาโดยตลอด แต่เมื่อถึงฤดูนี้ เราต้องเพิ่มความระมัดระวังและอาจป้องกันตัวเองโดยการสวมหมวกประหลาดๆ เพื่อไล่นกแม็กพาย สำหรับผู้ที่เพิ่งย้ายมาอยู่ออสเตรเลีย พฤติกรรมการสวมหมวกนี้อาจดูแปลก ศาสตราจารย์ดีเทอร์ โฮชูลี กล่าว่า

“ฉันคิดว่าพฤติกรรมของสัตว์ต่างๆ ในออสเตรเลียมักจะแปลกๆ สำหรับคนที่เพิ่งมาอยู่ออสเตรเลีย”

“นกแม็กพายเป็นพันธุ์นกท้องถิ่นที่โดดเด่นของออสเตรเลีย เป็นหนึ่งในนกที่พวกเราเรารักมาก”

"พวกมันยังเป็นนกที่เกี่ยวพันกับสภาพแวดล้อมแถบชานเมือง เราอยู่ร่วมกับพวกเขาอย่างใกล้ชิด ดังนั้นในฤดูผสมพันธุ์ คุณจะเห็นนักปั่นจักรยานสวมหมวกกันน็อคที่มีที่มีสายแหลมๆ พุ่งออกมา หรือติดตาไว้ข้างหลังหมวกกันน็อคเพื่อป้องกันการโจมตีของนกแม็กพาย

"ซึ่งที่อื่นไม่มี"
Three Australian magpies standing on a wooden outdoor table in the backyard of a suburban house.
Humans and magpies live in close quarters in Australia's suburbs. Source: Getty / Simon McGill
นักนิเวศวิทยาจากมหาวิทยาลัยกริฟฟิธ รองศาสตราจารย์ กาย แคสลีย์ กล่าวว่า

"ถ้าคุณเพิ่งย้านมาอยู่ออสเตรเลีย แล้วเห็นคนปั่นจักรยานพร้อมใส่หมวกกันน็อคที่มีสานเคเบิลแหลมๆ ยื่นออกมาทั่วหัว คุณอาจจะสงสัยว่า นี่มันคืออะไร หรือ เอ๊ะ มันเป็นแฟชั่นใหม่หรือเปล่า"

“แต่ทันทีที่พวกเขาได้ยินเสียงนกแม็กพายบินถลาลงมาโฉบและจิกกัดนักปั่นจักรยาน พวกเขาจะถึงบางอ้อว่า คนออสซี่พยายามป้องกันตัวเองจากนกพันธุ์นี้นั่นเอง”

การโฉบลงมาจิกกัดของนกแม็กพายอาจดูเป็นเรื่องน่าตลกแต่ในขณะเดียวกันมันก็เป็นเรื่องที่ยน่ารำคาญ และเป็นอันตรายอย่างยิ่ง เรามีวิธีป้องกันตัวเองจากนกแม็กพายโดยเฉพาะอย่างยิ่งในฤดูใบไม้ผลินี้

นกแม็กพายจะโฉบลงมาเมื่อไหร่และที่ไหน?

ในช่วงเดือนกันยายนและตุลาคม ประมาณหกสัปดาห์ เป็นช่วงที่เสี่ยงมากที่สุด เพราะนกแม็กพายตัวผู้มักจะบินโฉบไปมา เพื่อปกป้องลูกนกที่อยู่ในรังหรือ หลังจากที่ลูกนกเพิ่งบินออกจากรัง

นกแม็กพายเป็นนกที่หวงอาณาเขตและทุกปีมักจะกลับมาที่เดิมเพื่อวางไข่ ในเขตชานเมือง ที่เป็นสภาพแวดล้อมที่เราอาศัยร่วมกับแม็กพาย เทศบาลและกลุ่มชุมชนมักจะติดป้ายและแผนที่บริเวณที่มีนกแม็กพายชอบโฉบมาจิกกัดคน

เว็บไซต์ เป็นเว็บไซต์ที่มีการบอกแผนที่บริเวณที่มักมีการโจมตีของนกแม็กพาย รวมถึงสถิติการโฉบโจมตีและการบาดเจ็บรายวัน จนถึงวันนี้ มีการบันทึกการโจมตีของนกแม็กพายว่า มีการโฉบโจมตีถึง 2,043 ครั้ง และผู้มีบาดเจ็บ 264 รายแล้ว

A map of Australia showing where magpies have swooped.
There appears to be a much greater number of magpie swoops long Australia's east coast than its west. Source: Supplied / Magpie Alert!
สำหรับนกแม็กพาย ยิ่งคุณเคลื่อนที่เร็วเท่าไร จะยิ่งเสี่ยงต่อการถูกโจมตีมากขึ้น และนี่จึงเป้นเหตุผลว่าทำไมนักปั่นจักรยาน นักวิ่งจ๊อกกิ้ง และคนจูงสุนัขเดิน จึงเป็นเป้าหมายของนกแม็กพาย

แต่นกแม็กพายไม่ได้โจมตีทุกตัว มีการประมาณการว่ามีนกแม็กพายเพียงร้อยละ 10 -20 เท่านั้นที่ทำบินโฉบโจมตี

ยังมีนกสายพันธุ์อื่นๆ ที่โฉบโจมตีด้วยเช่น นกบุชเชอร์ นกแลพวิงก์ (นกต้อยตีวิด) หรือ นกโพลเวอร์ (นกหัวโต) ก็มีแนวโน้มที่จะมีพฤติกรรมนี้เช่นกัน

นกแม็กพายโฉบจิก อันตรายแค่ไหน?

แม้ว่าการที่นกแม็กพายจะโฉบลงมาจิกน้นเป็นเรื่องธรรมดา แต่รู้ไหมว่ามันสามารถทำให้คุณบาดเจ็บได้ ซึ่งมีตั้งแต่อาการบาดเจ็บศรีษะ ตา ไปจนกระทั่งถึงแก่ชีวิตได้ ศาสตราจารย์ โฮชูลี เปิดเผยว่า
บางทีมีผู้คนพยายามไล่นกที่โฉบลงมากัดจิก แล้วล้มลง เสียชีวิตก็มี
นักนิเวศวิทยาจากมหาวิทยาลัยซิดนีย์ ศาสตราจารย์ดีเทอร์ โฮชูลี
“หรือพวกเขาพยายามไล่นก แล้วสะดุดล้ม หัวฟาดพื้น”

ส่วนรองศาสตราจารย์แคสลีย์ อธิบายเพิ่มเติมว่า การโฉบถลาลงมาโจมตีของนกแม็กพายอาจทำให้คนตกใจ

“มีคนถูกโจมตีเมื่อพวกเขาขี่จักรยาน แล้วมันก็ทำให้พวกเขาประสบอุบัติเหตุ”

A magpie swoops on a cyclist.
A magpie swooping on a cyclist. Source: AAP / Supplied

คุณจะป้องกันตัวเองจากนกแม็กพายได้อย่างไร?

รองศาสตราจารย์ กาย แคสลีย์ แนะนำว่า ประการแรกคุณต้องรู้ว่านกแม็กพายอยู่ที่ไหน มองหาสัญญาณและรังของพวกมัน

"ก่อนที่คุณจะเดินผ่านพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง ให้สังเกตดูต้นไม้ใหญ่รอบๆ เพื่อสังเกตว่ามีนกแม็กพายแถวนั้นไหม”

“ถ้าคุณต้องเดินผ่านสวนสาธารณะและเห็นว่ามีรังนกแม็กพายอยู่ใกล้ๆ พยายามเดินห่างๆไว้”

ประการที่สอง อย่าตกใจหรือวิ่งหนี รองศาสตราจารย์ แคสลีย์ แนะนำว่า

“เพราะนั่นอาจเป็นสัญญาณกระตุ้นให้พวกมันตื่นกลัวมากขึ้น และคุณอาจกำลังเข้าไปใกล้รังของพวกมันมากขึ้นแทนที่จะหนีออกห่างจากรัง”
หากคุณเห็นนกแม็กพายบินโฉบลงมา พยายามสังเกตหาตำแหน่งของรัง เพราะพวกมันมักจะปกป้องอาณาเขตรอบๆ รัง
นักนิเวศวิทยาจากมหาวิทยาลัยกริฟฟิธ รองศาสตราจารย์ กาย แคสลีย์
การปกป้องศีรษะและดวงตาเป็นสิ่งสำคัญ ไม่ว่าจะสวมหมวกและแว่นกันแดด หรือหมวกกันน็อคจักรยานที่มีหนามแหลมหรือสายเคเบิล

แต่การวาดดวงตาแปะไว้ที่ถ้วยไอศกรีมที่หมวกอาจเป็นเครื่องป้องกันตัวที่ไม่ค่อยมีประสิทธิภาพเท่าไหร่นัก รองศาสตราจารย์ แคสลีย์ ชี้ว่า

“สำหรับนกแล้วนกแม็กพายค่อนข้างฉลาด พวกมันสามารถจดจำลักษณะของใบหน้าได้”

แล้วนกแม็กพายแถวบ้านจะเชื่อใจคุณไหม?

ศาสตราจารย์ โฮซูลี อธิบายว่า โดยธรรมชาติแล้ว นกแม็กพายเป็นสัตว์ที่มีความเชื่อใจสูง

“พวกมันชอบเข้าใกล้เราตลอดทั้งปี แต่โดยสัญชาตญาณสัตว์ป่าทำให้ช่วงเวลาหนึ่งๆ ที่พวกมันอาจจะลดความไว้วางไจนั้นลงไป เพราะเป็นช่วงที่มีความเสี่ยงสูง”

นกแม็กพายนั้นฉลาดมากและมีความสามารถในการจดจำใบหน้ามนุษย์หรือประเภทบุคคลที่พวกมันไม่ชอบจากประสบการณ์ที่ผ่านมา

“มีหลักฐานบาประการที่แสดงให้เห็นว่าพวกมันสามารถเชื่อมโยงใบหน้าและรูปร่างของบุคคลที่พวกมันไม่ชอบ และบินโฉบลงมาจิกกัดบ่อยๆ”

"ตอนนี้ เรามีการจำกัดไม่ให้นักศึกษากลุ่มหนึ่งของเราในวิทยาเขตแห่งหนึ่งไม่ให้เดินผ่าน เพราะพวกมันสามรถจดจำประสบการณ์ที่เคยถูกคุกคาม"

แต่การที่นกแม็กพายสามารถจดจำบุคคลได้ ก็มีข้อดี นั้นหมายถึงว่าหากคุณถูกจดจำว่าเป็นคนที่ไม่มีพิษไม่มีภัย นกแม็กพายจอาจจะไม่โจมตีคุณ รองศาสตราจารย์ แคสลีย์ กล่าวว่า

“หากพวกมันจำได้ว่าคุณไม่ใช่ภัยคุกคามและไม่เคยเป็นภัยคุกคามต่อพวกมัน พวกมันอาจจะไม่โจมตีคุณ”

คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์ 


บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่ 

Share
Published 27 September 2024 11:32am
By Caroline Riches
Presented by Chayada Powell
Source: SBS


Share this with family and friends


Follow SBS Thai

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Thai-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
Thai News

Thai News

Watch in onDemand