กฎหมายเรื่องมรดกที่ออสเตรเลีย: อธิบายสิทธิ์และหน้าที่ของผู้รับมรดก

Australia Explained - Inheritance Laws

หากมีผู้เสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม ผู้ใดจะมีสิทธิ์รับมรดก? Credit: AlexanderFord/Getty Images

ออสเตรเลียไม่มีภาษีมรดกสำหรับมรดกที่ได้รับ แต่มีกฎหมายมรดกที่เข้มงวด และศาลสามารถแทรกแซงในกรณีที่มีผู้เสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม ซึ่งนับเป็น 50 เปอร์เซ็นต์ของประชากรทั้งหมด


ประเด็นสำคัญ
  • คนออสเตรเลียไม่ต้องเสียภาษีมรดก
  • ผู้จัดการมรดกจะถูกแต่งตั้งเพื่อดูแลจัดการกองมรดก
  • การรับมรดกทำได้ง่ายเมื่อมีพินัยกรรม มิฉะนั้นศาลอาจสามารถแทรกแซงได้

กด ▶ ฟังพอดคาสต์ด้านบน

เมื่อมีผู้ใดเสียชีวิต ผู้ตายสามารถส่งต่อทรัพย์สินให้แก่ญาติหรือเพื่อนสนิท สิ่งนี้เรียกว่าทรัพย์สินของผู้เสียชีวิต (deceased estate) และผู้ที่ได้รับจะกลายเป็นผู้รับผลประโยชน์ (beneficiaries)

คุณเมลิสซา เรย์โนลด์ส (Melissa Reynolds) ผู้จัดการฝ่ายบริหารของหน่วยบริการทรัพย์สินมรดกแห่งรัฐวิกตอเรีย (Trustee Services for State Trustees Victoria) อธิบายประเภทของทรัพย์สินที่สามารถสืบทอดเป็นมรดกได้ดังนี้

“ทรัพย์สินอาจเป็นสิ่งที่มูลค่าทางการค้า เช่น บ้านหรือบัญชีธนาคาร รถยนต์ หุ้น หรือของใช้ในครัวเรือน หรืออาจเป็นสิ่งของที่มีมูลค่าทางจิตใจ ทรัพย์สินอาจให้เป็นของขวัญเฉพาะเจาะจงได้ เช่น ฉันให้รถของฉันกับคุณ ก. ฉันให้เงิน $10,000 กับเพื่อนบ้านของฉัน หรืออาจให้ไว้ทั้งหมด เช่น ฉันให้ทรัพย์สินของฉันทั้งหมดกับลูกๆ ของฉัน”
การรับมรดกทำได้ง่ายเมื่อมีการเตรียมพินัยกรรมซึ่งระบุว่าพวกเขาต้องการให้แบ่งทรัพย์สินอย่างไรหลังเสียชีวิต

พินัยกรรมจะแต่งตั้งนิติบุคคลหรือผู้จัดการมรดก (executor) เพื่อทำหน้าที่ดูแลจัดการทรัพย์สินมรดก ผู้จัดการมรดกมีหน้าที่ดำเนินการตามความปรารถนาของผู้ตายและเพื่อให้แน่ใจว่าได้ปฏิบัติตามข้อผูกพันทั้งหมด

ผู้จัดการมรดกสามารถเป็นผู้รับประโยชน์ได้เช่นกัน

คุณโฟลแรนตี อาบัด (Florante Abad) มีประสบการณ์ด้านกฎหมายทั้งที่ฟิลิปปินส์และออสเตรเลียกล่าวว่า ในกรณีที่ไม่มีผู้จัดการมรดก ศาลอาจเข้าแทรกแซง
หากไม่มีการแต่งตั้งผู้จัดการมรดกในพินัยกรรม ศาลฎีกา (Supreme Court) จะแต่งตั้งผู้ยื่นคำร้องเพื่อขอรับเงินทุนนั้น
"และผู้ยื่นคำร้องจะกลายเป็นผู้ดูแล (trustee or administrator) ทรัพย์สินมรดก ผู้จัดการมรดกเป็นผู้ดูแลที่ได้รับการแต่งตั้งในพินัยกรรม ผู้ดูแลทรัพย์สินเป็นผู้ที่ได้รับการแต่งตั้งโดยศาล แต่ไม่ได้อยู่ในพินัยกรรม”

หากคุณได้รับการแต่งตั้งให้เป็นผู้จัดการมรดกแต่รู้สึกว่าคุณไม่สามารถรับหน้าที่นั้นได้ คุณสามารถมอบอำนาจให้ผู้ดูแลทรัพย์สินของรัฐ (State Trustee) ดำเนินการแทนคุณได้ หน่วยงานรัฐบาลนี้จะช่วยเหลือประชาชนในวาระสุดท้าย

ผู้จัดการมรดกควรติดต่อผู้รับผลประโยชน์ทั้งหมดและยื่นพิสูจน์พินัยกรรม (probate)

“การพิสูจน์พินัยกรรมเป็นคำสั่งศาล ซึ่งพิสูจน์ว่าพินัยกรรมนั้นถูกต้องและอนุญาตให้ผู้จัดการมรดกดำเนินการจัดการทรัพย์สินมรดกได้”
Australia Explained - Inheritance Laws - Supreme Court
ศาลฎีกาสามารถแทรกแซงได้หากไม่มีพินัยกรรมและจะบันทึกคำร้องขอพิสูจน์พินัยกรรมทุกคำร้อง Credit: Nigel Killeen/Getty Images
ศาลฎีกาจะบันทึกคำร้องขอพิสูจน์พินัยกรรมทุกคำร้อง คุณสามารถดูคำร้องพิสูจน์พินัยกรรมของศาลฎีกาในพื้นที่ของคุณได้

อย่างไรก็ตาม มีผู้เสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรมบ่อยครั้ง และกฎหมายต้องตัดสินว่าใครจะเป็นผู้ได้รับมรดก
เมื่อมีผู้ใดเสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม สิ่งนี้เรียกว่าการเสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรม (dying interstate) ซึ่งแต่ละรัฐจะมีกฎหมายระบุว่าใครจะเป็นผู้ได้รับมรดกและแบ่งเป็นเปอร์เซ็นต์
"คุณจะไม่สามารถเลือกได้ว่าจะได้รับส่วนแบ่งทรัพย์สินเท่าไหร่ ผู้ที่ถือว่ามีสิทธิ์สูงสุดในกองมรดกสามารถยื่นคำร้องขอรับทรัพย์สินจากการยื่นพิสูจน์พินัยกรรมได้ หรือสามารถมอบอำนาจให้ผู้ดูแลทรัพย์สินของรัฐจัดการมรดกแทนได้”

หลักการที่ใช้ในการแบ่งทรัพย์สินของผู้ตายที่ไม่มีพินัยกรรมเรียกว่าพระราชบัญญัติการสืบทอดมรดก (Succession Act)

ทรัพย์สินส่วนใหญ่มักส่งต่อให้แก่คู่ครองที่ยังมีชีวิตอยู่ และส่วนที่เหลือจะเป็นของลูกๆ (หากมี)

ตัวอย่างเช่น พระราชบัญญัติการสืบทอดของรัฐนิวเซาท์เวลส์ระบุลำดับญาติไว้ชัดเจน

“หากว่ามีคู่สมรส (spouse) หรือคู่ครอง (de facto partner) แต่ไม่มีบุตร ทรัพย์สินทั้งหมดจะเป็นของคู่ครอง หากไม่มีคู่ครองหรือบุตร ทรัพย์สินจะตกเป็นของผู้ปกครอง หากไม่มีผู้ปกครองทรัพย์สินจะตกเป็นของญาติ เช่น ลุงป้าน้าอา ไม่อย่างนั้นจะเป็นของปู่ย่าตายาย ถ้าไม่มีก็เป็นของหลาน และหากไม่มีผู้ใดเลยทรัพย์สินจะเป็นของรัฐ”
ออสเตรเลียไม่มีภาษีมรดก แต่มีภาระผูกพันทางการเงินที่เกี่ยวข้อง

สำนักงานภาษีของออสเตรเลีย (Australian Taxation Office) มีกฎเรื่องภาษีของอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นมรดกหากคุณตัดสินใจขาย

คุณอคราม เอล-ฟาห์ครี (Akram El-Fahkri) นักบัญชีสาธารณะที่ได้รับการรับรองอธิบายว่า
ไม่มีภาระเรื่องภาษีกับอสังหาริมทรัพย์ที่เป็นมรดกหากเป็นบ้านที่อยู่อาศัยของผู้ตาย
"แต่ถ้ามีอสังหาริมทรัพย์สองแห่งและหนึ่งในนั้นปล่อยให้เช่า อสังหาริมทรัพย์เพื่อการอยู่อาศัยจะไม่ต้องเสียภาษี แต่อสังหาริมทรัพย์เพื่อการลงทุนจะต้องเสียภาษีกำไรจากการขาย (capital gains tax)”

ภาษีกำไรจากการขายจะบังคับใช้เมื่อคุณขายอสังหาริมทรัพย์ที่ซื้อเพื่อการลงทุนหลังปี 1985

คุณเอล-ฟาห์ครีแนะนำให้ส่งต่อทรัพย์สินให้แก่ผู้รับผลประโยชน์ก่อนทำการขาย แม้ว่าจะมีการวางแผนแบ่งทรัพย์สินระหว่างสมาชิกในครอบครัว เนื่องจากอสังหาริมทรัพย์เพื่อการอยู่อาศัยจะปลอดภาษี

“คุณมีเวลา 2 ปีในการขายโดยไม่ต้องเสียภาษีกำไรจากการขายหากคุณเป็นผู้รับผลประโยชน์ แต่หากผู้รับผลประโยชน์ใช้อสังหาริมทรัพย์เป็นที่อยู่อาศัยหลัก สิ่งนี้จะมีผลต่อไป เช่นเดียวกับที่ผู้ตายใช้เป็นที่อยู่อาศัย ผู้รับประโยชน์ก็ใช้เป็นที่อยู่อาศัย เพราะอสังหาริมทรัพย์ไม่เคยถูกใช้เพื่อวัตถุประสงค์ในการสร้างรายได้”
Australia Explained - Inheritance Laws
คู่สามี-ภรรยาเซ็นต์เอกสารขณะเข้าพบกับทนายความ Credit: shapecharge/Getty Images
บัญชีธนาคารก็เป็นมรดกได้เช่นกัน สิ่งสำคัญคือควรแจ้งดอกเบี้ยของธนาคารในการยื่นคืนภาษีของคุณ

หากมีหุ้นเป็นทรัพย์สินมรดกซึ่งได้แปลงเป็นเงินสดและแบ่งระหว่างผู้รับผลประโยชน์แล้ว คุณยังคงต้องเสียภาษีกำไรจากการขายด้วย

คุณเอล-ฟาห์ครีกล่าวว่าหากคุณได้รับมรดกจากอสังหาริมทรัพย์ในต่างประเทศจะปลอดภาษี

“หากเป็นอสังหาริมทรัพย์ที่ยุโรปและขายไปใน 2 ปี จากนั้นโอนเงินมาที่ออสเตรเลีย มีการแจ้งเส้นทางเงิน จะปลอดภาษี ปัญหาเดียวที่จะมีคือมีกฎเรื่องภาษีในประเทศที่คุณขาย”

ภาษีกำไรจากการขายจะบังคับใช้กับผู้รับผลประโยชน์ที่ไม่ใช่พลเมืองของออสเตรเลีย คุณควรขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ

แต่ถ้ามีการเสียชีวิตโดยไม่มีพินัยกรรมหรือคุณเชื่อว่าคุณมีสิทธิ์ได้รับมรดกแต่ไม่ได้มีชื่อในพินัยกรรม?

คุณมีสิทธิ์ที่จะคัดค้านภายใต้พระราชบัญญัติการสืบทอดมรดก และศาลฎีกาสามารถเปลี่ยนแปลงพินัยกรรมได้
คุณเพียงแค่ต้องยื่นร้องโดยชอบธรรม คุณไม่สามารถมีสิทธิ์ในกองมรดกเพียงเพราะคุณเป็นอดีตภรรยา ลูกชายหรือลูกสาว
คุณต้องพิสูจน์ความสัมพันธ์ทางการเงินและพิสูจน์ว่าถูกกีดกันเนื่องจากผู้ตายเสียชีวิตลงและไม่มีการแบ่งทรัพย์สินที่เพียงพอสำหรับคุณในพินัยกรรม ศาลฎีกาจะพิจารณาสถานการณ์ของการยื่นร้องของคุณ”
Australia Explained - Inheritance Laws
คู่สามี-ภรรยาลงนามในพินัยกรรม Credit: JodiJacobson/Getty Images
การรับมรดกอาจเป็นเรื่องซับซ้อน แต่คุณสามารถขอความช่วยเหลือได้เสมอ

องค์กร เช่น และมีรายชื่อทนายความในพื้นที่ของคุณ

คุณเมลิสซา เรย์โนลด์สกล่าวว่ามีผู้ดูแลทรัพย์สินแห่งรัฐในทุกรัฐและมณฑลด้วย

“ผู้ดูแลทรัพย์สินสาธารณะหรือทนายความที่เชี่ยวชาญเรื่องมรดกสามารถให้ความช่วยเหลือได้ คุณยังสามารถหาข้อมูลโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายเรื่องการทำพินัยกรรม หรือการทำหน้าที่เป็นผู้จัดการมรดกได้จากเว็บไซต์ของผู้ดูแลทรัพย์สินสาธารณะ”

อ่านหรือฟังเรื่องการตั้งถิ่นฐานในออสเตรเลียได้อีก


คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์ 


บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่ 

Share
Follow SBS Thai

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Thai-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
Thai News

Thai News

Watch in onDemand